İstanbul - Söğütlüçeşme Tren Garı'ndan, saat 07:35'de kalkan YHT ile Sivas'a hareket ve yol boyunca çeşitli söyleşilerin yanısıra 4/11 Eylül 1919 da Sivas'ta toplanan, Kurtuluş Savaşı'nın hedefinin tayin edildiği Kongre üzerine, Bülent Demirdurak' ın anlatısı. 15:47'de varış ve Sivas Kongresi'nin toplandığı binada bulunan Atatürk ve Etnoğrafya Müzesi gezisi. Ardından şehir turu için hareket. Eski adı Sebasteia olan Sivas Anadolu'nun en eski yerleşim merkezlerinden biridir. Selçuklu Türkleri Malazgirt Meydan Muharebesi'nden önce Sivas'a kadar uzanmış ve 1059'a doğru bir ara kenti ele geçirmişlerdi. Ancak yörenin kesin olarak Türk egemenliğine girmesi Malazgirt Zaferi'nden kısa bir süre sonra gerçekleşir. Şehirde bu dönemlerden bir çok eser bulunmaktadır. Bunlardan Ulu Cami, Gök Medrese, Çifte Minare Medresesi göreceğimiz başlıca eserlerdir. Hızlı bir şehir turundan sonra Kemaliye'ye hareket . Varışta otele yerleşme ve akşam yemeği.

Sabah, kahvaltının ardından dünyanın en büyük kanyonlarından Karanlık Kanyon'da tekne turu. Tekne turu esnasında kanyonun muhteşemliğini seyrederken, taş yolun hikayesi ile sizlere eşlik edecek. Ardından, kaldırım taşı sokakları Apcaağa Köyü. Apcaağa Köyü, şair Ahmet Kutsi Tecer'in köyü olup şairin Orada bir köy var şiirine konu olmuş. Kaya başı kır kahvesinde muhteşem Kemaliye manzarası eşliğinde çay-kahve molası. Ardından, Apcağa köyü ve Ahmet Kutsi Tecer kültür evi gezisi. Daha sonra Kemaliye mimari dokusunun günümüze korunmuş olarak geldiği Taşdibi Mahallesi, su değirmeni, mani yolu, Lökhane, Zincirli Kaya, hamam ve kent merkezi gezisi. Kemaliye'nin keşfinden sonra öğle yemeği ve Divriği'ye hareket. Varışta şehrin keşfi: Divriği, Fırat Nehri'nin bir kolu olan Çaltı Çayı Vadisi kenarında, çıplak ve vahşi görüntülü dağların ortasında, zengin demir madenleri barındıran toprakların üzerinde kurulmuş. Geçmişte, Mezopotamya'ya demir ihraç ederek zenginliğini arttıran yörede Ortaçağ'da inşa edilmiş olan ve 1985 yılından beri Dünya Mirası listesinde yer alan Divriği Ulu Camii ve Fahreddin Behramşah'ın kızı olan Turan Melek tarafından Ahlatlı Muğis oğlu Hürrem Darüşşifası şehri çok önemli kılmakta. Cami 1228-29 yıllarında Mengücekli beyi Ahmed Şah tarafından; Dârüşşifa ise aynı tarihte, Ahmed Şah'ın eşi ve Erzincan beyi Şah adlı bir mimara yaptırılmış. Plan tipi ve süsleme olarak benzeri olmayan bir eserdir. Ardından şehrin eski konaklarının olduğu mahallede gezinti. Akşamüstü otele yerleşme. Akşam yemeği yöresel mutfağın lezzetlerini tadacağınız bir lokantada. Geceleme otelde.

Sabah, erken kahvaltının ardından, saat 07:20'de Divriği Garı'ndan Doğu Expresine binerek Kars yolculuğuna başlama. Divriği ile Kemah arasında, iki saat boyunca, yolculuğun en güzel manzaralarını izleyebilirsiniz. Bu nostaljik yolculuk esnasında Anadolu Platosu'nun en inanılmaz görüntülerini keşfedeceksiniz. Öğle yemeği trende, rehberiniz tarafından tedarik edilecek dürüm servisi. Gün boyu devam edecek bu harika görsel şöleni sonunda akşam Kars'a varış ve otele yerleşme. Akşam yemeği ve geceleme otelde.

Sabah, lezzetli bir kahvaltının ardından Ani Harabeleri'ne hareket. Ermenistan sınırında yer alan ve bir zamanlar bölgenin en önemli yerleşim alanı olan, ancak günümüzde terkedilmiş bir hayalet şehre dönüşen Ani, özellikle kar altında çok etkileyici bir manzara sunuyor. Aras Nehri'nin bir kolu olan Arpaçay burada Türkiye'nin Ermenistan ile olan sınırını oluşturmakta. Antik şehir Arpaçay'ın iki yakasında da uzansa, en önemli bölümü Türkiye tarafında kalıyor. Gezi esnasında 1072 yılında Selçuklular'ın Anadolu'da ilk inşa ettikleri Menuçehr Camii; ön yüzündeki mozaik işlemelerinin hala görülebildiği Selçuklu Sarayı; dış cephesi taş üzerine oyulmuş insan, hayvan ve bitki motifleriyle süslenmiş Tigran Honents Kilisesi; yine günümüzde Keseli Camii olarak adlandırılan ve sadece binanın yarısının ayakta kalabildiği Kurtarıcılar Kilisesi görülecek eserler arasında. Uzunca bir yürüyüş gerektiren Ani Harabelerinin keşfinden sonra Sarıkamış istikametinde hareket. Adını, Hazar Denizi ile Aral Gölü arasında kalan Sarıkamış Çukuru'ndan buraya göçen bir Türk Beyliği'nden aldığı rivayet edilen ve günümüzde kayak merkezi ile tanınan Sarıkamış, maalesef yakın tarihimizde, binlerce Türk Askeri'nin donarak şehit olduğu, 22 Aralık 1914 - 9 Ocak 1915 tarihlerindeki Sarıkamış Harekatı'na sahne olmuştur. Sarıkamış Şehitleri Anıtı'nı ziyaret. Bölge, Alparslan'ın 16 Ağustos 1064 tarihinde Bizans kralı ile yaptığı savaşta Türk hakimiyetine geçmiş. Şehirde Rus hakimiyeti döneminden kalma bir çok tarihi eser bulunmakta. Bunların içinde en önemlisi, Sarıkamış'ın sembol yapısı Katerina'nın Av Köşkü'dür. Genel kanının aksine, Katerina'dan ziyade, bu yapının Çar 2. Nikola'nın oğlu Aleksi için bir rehabilitasyon merkezi ve aynı zamanda kışları ve yazları kullanılan bir av köşkü olarak yaptırmış olma ihtimali büyüktür. Yapımında hiç çivi kullanılmadığı halde günümüze kadar ayakta kalabilen bu sevimli bina, Cumhuriyet'in ilanından 1994 yılına kadar Sarıkamış Tugay Komutanlığı denetiminde kalmış ve bugünde otele dönüştürülmek üzere yapılacak bir tadilatı beklemektedir. Köşkü dıştan görüp, Sarıkamış'ın tarihini ve kültürünü tanıtmak için, ressam Rasim Kaya'nın koleksiyonlarını sergilediği Sarıkamış Kültür Evi'nde bir yemek molası vererek Kars'a doğru yola devam. Varışta Kars şehir turuna başlama:19. yüzyılda Ruslar tarafından Aleksander Nevsky Katedrali olarak inşa edilen Fethiye Camii; bir zamanlar müze olarak kullanılan 12 Havariler Kilisesi veya Kümbet Camii; Ortodoks Kilisesi veya Merkez Camii; Parlamento Binası ve diğer Rus dönemi binaları. Kars Şehir Merkezi'nin keşfinden sonra otele dönüş. Akşam yemeği aşık atışması eşliğinde, sizin için özel olarak hazırlanan kaz yemeğinin tadımı. Geceleme otelde.

Sabah, kahvaltıdan sonra 1950 mt. yükseklikte ve 123 km2 yüzölçümündeki Doğu Anadolu'nun en büyük tatlı su rezervi olan Çıldır Gölü'ne ulaşmak üzere yola çıkış. Harika bahar manzaraları eşliğinde Göl'ün etrafını dolaşarak Ardahan'a doğru yola devam. Yol boyunca Türk Edebiyatı'nın önemli yazarlarından, Cilavuz Köy Enstitüsü mezunu edebitaçı ve eğitimci Dursun Akçam ve Köy Enstitüleri üzerine söyleşi. Varışta, şehri bölerek Azarbeycan'a kadar uzanan, yer yer müthiş manzaralara sahip Kura Nehri'nin sol kıyısında bulunan ve 16. yüzyıl ortalarında, Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle inşa edilen Ardahan Kalesi'nin dıştan görülmesi. Öğle yemeğinden sonra Tortum Şelaleri doğru hareket. 1700'lü yılların ortalarında bugünkü Balıklı Köyü batısında bulunan bir dağın heyelan sonucu Tortum Çayı'nın önünü kapatmasıyla oluşmuş, kireç taşı katmanları üzerinden Tev Vadisine dökülen. 48 metre yükseklikte bir şelaledir. Dökülürken de gökkuşağı yaratarak görsel bir şölen sunan Tortum Şelalesi, aynı zamanda dünyanın en büyük şelalelerinden biri olma özelliği de sahiptir. Şelaleyi gezdikten sonra Erzurum'a doğru yola devam. Akşam yemeği ve geceleme otelde.

Sabah, kahvaltıdan sonra Erzurum'daki Selçuklu eserlerinin keşfi: Her biri 26 metre yüksekliğindeki rengarenk çinilerle süslü iki minaresinden dolayı bu adla anılan Çifte Minare Medresesi, 1179 yılında Saltukoğulları'ndan Melik Nasirüddin Muhammed Bey zamanında inşa edilen ve ilk dönem İslam Mimarisi'nin sütunlar üzerine oturan düz damlı camileri örnek alınarak Anadolu'da yapılan Ulu Camilerin en eski örneklerinden olan Ulu Cami ve en büyüğü Emir Saltuk'a ait olduğu düşünülen Üç Kümbet gezilerinden sonra öğle yemeği. Ardından, İlk olarak Ermeni Kız Yatılı Okulu olarak yaptırılan, daha sonra 23 Temmuz 1919 da Erzurum Kongresi'ni toplandığı ve günümüzde Atatürk Resim Heykel Müzesi olan, Kongre Binası gezisi ve Erzurum Kongresi üzerine söyleşi:

Ulusal devlet tezi, Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşlarının Anadolu günlerinde dört aşamada olgunlaşmıştır. Havza Genelgesi, Amasya Bağımsızlık Bildirisi, Erzurum Kongresi kararları, Sivas Kongresi kararları ve nizamnamesi, neticesinde de Misak-ı Milli kararı. Bu dört aşamadan sonra ''Tam Bağımsızlık'' kararı ortaya çıkmıştır. 23 Temmuz 1919'da Erzurum Kongresi, tek katlı Sansaryan Ermeni Okulu'nda, Şiran (Gümüşhane) Müftüsü Hasan Fahri (Polat) Efendi'nin (1874-1950) Türkçe duası ile açıldı ve 7 Ağustos'ta kongre kapanırken: ''Milli sınırlar içinde vatan bölünmez ve parçalanmaz bir bütündür. Manda ve himaye kabul edilemez. Geçici hükümet milli kongrede kurulacaktır'' ana prensipleri kabul edilmişti.

Gezi sonrası Erzurum'da serbest zaman ve saat 19:00' da havaalanına transfer. Saat 21:15'de ki Pegasus Hava Yollarının uçuşu ile İstanbul, Sabiha Gökçen Havaalanına hareket. Saat 23:15'de İstanbul'a varış.